زعفران یک گرمی نگین یا Crocus sativus L. (C. sativus) به طور گسترده ای به عنوان یک گیاه دارویی برای ارتقای سلامت انسان به ویژه در آسیا استفاده می شود. ترکیبات اصلی زعفران کروسین، پیکروکروسین و سافرانال است.
دوزهای کشنده متوسط (LD50) C. sativus به ترتیب mg/ml 200 و g/kg 20.7 در شرایط آزمایشگاهی و در مطالعات حیوانی است. زعفران در درمان طیف گسترده ای از اختلالات از جمله بیماری های عروق کرونر، فشار خون بالا، اختلالات معده، دیسمنوره و اختلالات یادگیری و حافظه موثر است.
علاوه بر این، مطالعات مختلف نشان داده اند که زعفران دارای فعالیت های ضد التهابی، ضد آترواسکلروتیک، آنتی ژنوتوکسیک و سیتوتوکسیک است.
اثرات ضد سرفه کلاله و گلبرگ C. sativus و اجزای آن، سافرانال و کروسین نیز نشان داده شده است. خواص ضد تشنج و ضد آلزایمر عصاره زعفران در مطالعات انسانی و حیوانی نشان داده شده است. اثر C. sativus در درمان افسردگی خفیف تا متوسط نیز در کارآزمایی بالینی گزارش شده است.
تجویز C. sativus و ترکیبات آن باعث افزایش سطح گلوتامات و دوپامین در مغز به صورت وابسته به دوز شد. همچنین برای کاهش سندرم ترک با سیستم اپیوئیدی تعامل دارد.
بنابراین، در مقاله حاضر، اثرات C. sativus و ترکیبات آن بر سیستم عصبی و مکانیسم های احتمالی زمینه ای بررسی می شود. بررسی ادبیات ما نشان داد که C. sativus و اجزای آن را می توان به عنوان عوامل امیدوار کننده در درمان اختلالات سیستم عصبی در نظر گرفت.
Crocus sativus L (C. sativus) که معمولاً با نام زعفران شناخته میشود، گیاهی کوچک و چند ساله از خانواده یریداسه است. این گیاه در بسیاری از کشورها از جمله ایران، افغانستان، ترکیه و اسپانیا کشت می شود.
عصاره آبی کلاله C. sativus و ترکیبات آن، کروسین اما نه سافرانال، فعالیت جنسی را در موش های صحرایی نر افزایش می دهد.زعفران و ترکیبات آن کروسین و سافرانال نیز به عنوان جاذب کننده های رادیکال اکسیژن قوی هستند.
اضطراب، استرس و خلق و خوی ضعیف ارتباط نزدیکی با هم دارند و ممکن است در بروز علائم افسردگی نقش داشته باشند. در میان راهحلهای غیردارویی برای بهبود علائم خلقی تحت بالینی و انعطافپذیری در برابر استرس، محصولات طبیعی مانند زعفران که به دنبال اثرات اولیه مفید اولیه در اختلال افسردگی اساسی به عنوان امیدوارکننده شناخته شدهاند یک استراتژی مرتبط را نشان میدهند.
این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی 8 هفته ای مکمل با 30 میلی گرم عصاره استاندارد شده زعفران بر بهزیستی هیجانی بزرگسالان سالم با احساسات تحت بالینی بدخلقی و اضطراب و/یا استرس و ارزیابی اثر حاد زعفران در پاسخ به آزمایشگاه انجام شد.
استرس روانی اجتماعی مبتنی بر این مطالعه یک طرح دوسوکور، تصادفی، گروههای موازی را اتخاذ کرد که در آن 56 مرد و زن سالم (18 تا 54 سال) به مدت 8 هفته عصاره زعفران یا دارونما دریافت کردند.